Kada je 1997. u Australiji prvi put organizovana Izložba skulptura Sculptures by the sea, kao produkt entuzijastičnih tendencija organizatora, njena budućnost bila je pomalo nesigurna s obzirom na razmere, ulogu i značaj na savremenoj umetničkoj sceni koju su joj organizatori namenili. Danas, tačno 20 godina kasnije, sa sigurnošću se može reći da su se njihove zamisli ipak i ostvarile, budući da je ova izložba trenutno najveća izložba ovog tipa skulptura na otvorenom u svetu, koju u tri nedelje trajanja poseti više od pola miliona posetilaca.
Pored Sculptures by the sea – Bondi koja se održava u proleće u Sidneju u periodu od sredine oktobra do prve nedelje novembra, druga izložba Sculptures by the sea – Cottesloe (2017) se održava u Pertu na zapadnoj obali australijskog kontinenta u periodu od 3. – 20 marta, a činjenica da naša zemlja prvi put ima svog predstavnika na izložbi ovakvog karaktera i razmera, koja važi za pokazatelja najsavremenijih vajarskih tendencija, je i više nego značajna i predstavlja veliki doprinos povećanju vidljivosti srpske likovne scene u Australiji i svetu, a samim tim i njihovom približavanju.
Projekat vajara Nenada Milovanovića, “7×4” (serija skulptura), prihvaćen je i odabran u selekciji za izložbu Bondi 2016. sa još 105 radova iz 27 različitih zemalja širom sveta, pa je tako Srbija po prvi put u istoriji ove izložbe imala svog predstavnika. Skulptura “Full Moon” iz serije “7×4”, kojom se Milovanović prvi put predstavio stručnoj kao i široj svetskoj publici u Sidneju, odabrana je još jednom, i za aktuelnu izložbu u Cottesloe. Za razliku od izložbe Bondi, koja prikazuje radove preko 100 izabranih autora, izložba u Pertu je dosta manja i intimnija, u skladu sa samom lokacijom (Cottesloe), a samim tim je manji i broj odabranih izlagača (oko 80) što još jednom potvrđuje kvalitet i potencijal Milovanovićevog rada.
Naziv serije “ 7×4 ” proizašao je iz dimenzija pločica koje je autor pronašao na jednom beogradskom stovarištu i kojima manipuliše stvarajući svoje skulpture, dajući im na taj način novi život. Upotrebom slučajno pronađenih predmeta, i stavljajući ih u funkciju osnovne jedinice čijim se repetativnim skladom gradi nova jedinstvena struktura radova, Milovanović pokušava da naglasi uticaj svakodnevnih “slučajnosti” kako u životu tako i u stvaralaštvu, pojačavajući vrednost naizgled banalnog i neupotrebljivog, i uzdižući ga na nivo krucijalnog. Potenciranje sirovosti materijala, i dozvoljanje materijalu da autonomno “progovori” prepoznatljivi su aspekti Nenadovih radova. Susrevši se sa gvozdenim pločicama, slobodan i inspirisan mogućnošću da istražuje formu i oblik, a ipak uslovljen geometrijski jasno definisanim materijalom, autor pokušava da dočara svoju ideju poigravajući se suprotnostima jasno definisanih početnih pozicija i bezgraničnih mogućnosti stvaranja koje se ogledaju u apstraktnim formama radova. Pravougaone pločice bivaju beskrajno modulirane, i kombinovane u zasebne, neponovljive celine. U vezi sa spontanim i slučajnim kreiranjem novog narativa, kao i ulogom nesvesnog koje je neretko u bliskoj vezi sa stvaranjem kao takvim, naslov Full Moon kao da na izvestan način implicira i dinamiku stvaralačkog procesa. Predstavljajući završetak jednog ciklusa, pun mesec u potpunosti odgovara radu kao finalnom produktu, kome prethode sve faze razvijanja, gde autor vodi sopstvenu viziju- od začetka ideje, preko konkursa, sticanja novih iskustava u Australiji, rada na skulpturi , do finalne realizacije rada koji zaista pomalo i blista. Poput reference iz prirode, i Nenadov Full Moon prima svetlost i reflektuje je, suptilno i dovoljno simbolično, podsećajući na ulogu koju je i sam mesec (pogotovo pun) nekada imao. U apsolutnom mraku, pre modernog osvetljenja, ali negde i danas, Full Moon se pojavljuje kao prirodni izvor svetla, vodič, koji svetleći punim sjajem uspeva dovoljno precizno da osvetli i pokaže put kojim treba ići.
Ist. um. Teodora Jeremić
