Najveća studija sentimenta Srba u Australiji nedvosmisleno dokazala da su Srbi u Australiji propatili za vreme i nakon incidenta oko zabrane ulaska svetskom asu Novaku Đokoviću tokom mandata premijera Skota Morisona. Sada njegova nekadašnja “verna sluškinja” (tadašnja ministarka unutrašnjih poslova Keren Endrus) lobira Laburiste da se Đokoviću ne ukine trogodišnja zabrana ulaska u zemlju.

Badnje veče 2022. godine srpska zajednica u Australiji je dočekala u suzama. Bake koje su spremale Božićnu trpezu su se sa uzdahom pitale da li “naš Nole” ima šta da jede u imigracionom pritvoru australijske vlade u koji je nepravedno smešten (zajedno sa velikim brojem predugo zatočenih azilanata kojima je indirektno njegovo prisustvo pomoglo da dobiju azil van Australije). Tada Srbija nije imala zvaničnog visokog diplomatskog predstavnika u Australiji pa je tek usled direktnog lobiranja pojedinaca iz srpske zajednice i telefonskog poziva premijerke Srbije Ane Brnabić australijskim kolegama, dobio svoje lične stvari nazad i adekvatniju ishranu prilagođenu za njegovo zdravstveno stanje glutenske intolerancije.

Pretpostavka da je cela saga bila odluka odabrane australijske političke elite tokom mandata premijera Skota Morisona (“Velikog Vođe”) potkrepljena je bila bizarnim fenomenima poput upotrebe botova na društvenoj mreži Tviter. Upravo je Tviter zajedno sa drugim društvenim mrežama korišćen kao dokaz advokata australijske vlade protiv pravnog tima Novaka Đokovića što im u prvom sudskom procesu nije pošlo za rukom. Preko nje su navodne (virtualno kreirane) pristalice srpskog tenisera (sa profilima registrovanim između dva sudska procesa i preko 500 objavljenih tvitova u rasponu od samo tri dana na nepravilno upotrebljenom srpskom jeziku) širile anti-semitske i anti-vakserske poruke. I to baš noć uoči dostavljanja odluke Višeg Federalnog Suda Australije o ministarskim ovlašćenjima tadašnjeg imigracionog ministra Aleksa Hoka (Alex Hawke).

Zanimljiva je i činjenica da je sam ministar Hok manje od godinu dana ranije, na proslavi srpske zajednice u Sidneju, javno nazvao Đokovića “dobrim ambasadorom srpske kulture” na Petom kontinentu. Nažalost, to australijski mediji nisu preneli uprkos ukazivanju srpske zajednice na postojanje videa na jutjub kanalu Mis televizije gde Hok hvali Đokovićev karakter – sve dok pojedinci iz srpske zajednice nisu ukazali na taj govor naklonjenijim članovima federalnog parlamenta koji su ga objavili na Tviteru na sam dan izricanja druge presude federalnog suda. Ali bilo je prekasno da se utiče na medijski izmanipulisano raspoloženje šireg australijskog društva prema Đokoviću.

Toliko i o promenljivom stavu Morisonovog ministra koji je brže bolje skratio godišnji odmor da bi izvršio Skotov zadatak. Sve se to dešavalo dok je sam premijer Australije bio tajno zaklet ministar u portfelju Keren Endrus što ona navodno nije znala. Saga oko Novaka Đokovića daje dobru sliku o prekomernim ministarskim moćima u Australiji, gde je srpska zajednica ispala kolateralna šteta a Đoković – “državni neprijatelj broj 1”. Njegov dolazak u Australiju i negativan stav australijskih medija prema njemu lično i kao pripadniku srpske zajednice je došao kao “kec na desetku” premijeru Morisonu čiji je rejting opadao zajedno sa povećanim nezadovoljstvom građana, neizvesnim štrajkovima vozača kamiona i praznim rafovima u prodavnicama.

Srpski savet Australije protiv anti – srpske histerije

Srpski savet Australije ili SCOFA je nezavisna, novoosnovana srpska organizacija u Australiji koja već zastupa društvene interese srpske zajednice što je slučaj incidenta Novaka Đokovića već pokazao. Osnovana je od nekadašnjih članova organizacije SOYA, udruženja pravoslavnih mladih Srba na Petom kontinentu.

Članovi SCOFE su između januara i marta 2022. godine sproveli najveće ikada urađeno istraživanje sentimenta srpske zajednice u Australiji, sa 1,005 ispitanika. Upravo se većina od sličnog broja Australijanaca po izveštaju dnevnih novina sredinom januara ove godine izjasnila za proterivanje srpskog teniskog asa iz Australije. Rezultati su bili senzacionalni! Više od 80 posto anketiranih se izjasnilo da je doživelo neprijatnosti pa i otvorene lične pretnje za vreme ili nakon incidenta australijske vlade oko Novaka Đokovića, posebno ako su se javno izjasnili da podržavaju njegovo učešće na Otvorenom prvenstvu Australije. Neki su zbog takvih dešavanja osetili povećanu anksioznost i nesigurnost u širem društvu, navevši u svojim odgovorima povraćaj post-traumatskog stresa koji su doživeli za vreme konflikta u bivšoj Jugoslaviji i anti-srpske histerije u svetskim medijima.  Jedan radio spiker iz Kanbere je u januaru pozvao da se Srbi vrate avionom sa njihovim teniserom ako se ne slažu sa odlukom australijske vlade! Pretnje su bile upućene Srbima u Australiji koji su integrisani građani, redovno plaćaju porez, i žive preko 20 godina u ovoj divnoj zemlji. SCOFA je dokumentovala i pismene pretnje upućene članovima srpske zajednice koje je prosledila Čin Tanu, komisionaru protiv rasne diskriminacije.

Dalji koraci

Nakon dostavljanja izveštaja od 40 strana koji su napisali članovi SCOFA-e, koji se pretežno bave pravnim poslovima, „Komisija za ljudska prava Australije“ je održala sastanak sa autorima rada. Ukazali su na paralele rezultata izveštaja o diskriminaciji koju su osetili anketirani Srbi u Australiji sa postojećim trendovima na koje njihova istraživanja pokazuju. Rekli su da su rezultati najvećeg istraživanja javnog mnjenja među australijskim Srbima doprineli lansiranju nacionalne kampanje pod nazivom “Rasizam prestaje sa mnom”. SCOFA je javno podržala ovu platformu protiv rasizma „Komisije za ljudska prava Australije“, i poziva sva srpska udruženja u Australiji da se o njoj više informišu i da je podrže. SSCOFA nastoji da promeni svest o diskriminaciji prema, ali i unutar srpske zajednice u Australiji, kao i da suzbije kulturu ćutanja prema nepravdi koja je bila evidentna za vreme sage oko Đokovića u Australiji.

Anti-srpska histerija, rasizam i diskriminaci

ja u svim oblicima moraju biti sprečeni kroz medijsko delovanje, veće političko angažovanje srpske zajednice kao i kolektivnim merama intelektualne i pravne zaštite Srba u Australiji kao i svih drugih naroda i nacionalnosti. Ali za to je potreb

na hrabrost nasuprot ličnim interesima manjine, bilo australijskih političkih elita ili svih ostalih članova društva.

dr Nina Marković Kaze, politikolog i direktor komunikacija u “Solve Law” imigraciono-pravnoj firmi, naučni vođa-istraživač projekta SCOFE pod nazivom “Iskustva klevetanja i diskriminacije prema australijskim Srbima nakon deportacije Novaka Đokovića u januaru 2022. godine”.