Srpski Koledž “Sveti Sava” ponovo je u Sidnejskoj operi u elegantnoj, asketskoj sali koja nosi ime njenog znamenitog tvorca, Jerna Utzona, priredio nesvakidašnji muzički dogadjaj sa nastupom Srpskog vokalnog ansambla “Oplenac” iz Adelejda.
Osnovan pre samo godinu dana ansambl “Oplenac” sa svojih 26 članova, izabranih umetnika, a pod vodjstvom vrsnog muzičkog stručnjaka Ane Nedeljković-Branković, negujući svojevrsni, izvorni srpski melos, pleni i osvaja publiku svakim svojim nastupom.
Ni ovaj najnoviji koncert ansambla “Oplenac”, održan u predvečerje u nedelju 14. maja u sidnejskoj Operi nije bio izuzetak po bogatastvu i raznovrsnosti repertoara i po nenadmašnom izvodjenju tradicionalnih srpskih melodija iz svih srpskih predela i zemalja.
Moćni, predivni glasovi, drevne melodije i sadržaj pesama su, kao na oblaku ili poput mitske, svemoguće ptice preleteli sve daleke srpske zemlje vrativši se u jednom dahu opet do naših srca.
Već od prve pesme “Sini jarko sunce sa Kosova” zatreperila je duša, a onda jedna za drugom redjale su se pesme– sa Kosova I Metohije, iz Šumadije, Like, Bosne, Dalmacije, Slavonije pa opet do istočne i južne Srbije –pesme setne, ljubavne, šaljive, žalobitne, pesme sa prela, sa rastanaka, sa reka, livada, gora – pesme u kojima se saopštavaju životne mudrosti, tajne, radost i tuga, sudbina, nada, strepnja, trajanje jednog naroda koje se ne može ograničiti ni vremenom ni prostorom.
Vokalni ansambl “Oplenac” deluje pod okriljem Srpske pravoslavne crkve Sv. Sava, Vudvil Park u Adelejdu, gde već decenijama postoji istoimena folklorna grupa kroz koju su prošle generacije dece i odraslih iz srpske zajednice Južne Australije.
Osnivač i vodja ansambla Ana Nedeljković Branković je magistrirala na odseku za etnomuzikologiju Muzičke akademije u Beogradu. U svojstvu vokalnog soliste i člana muzičkih grupa Ana je nastupala na mnogima scenama širom Srbije i bila je dugogodišnji član čuvenog orkestra Biljane Krstić “Bistrik”.
Pre dve godine se sa svojim suprugom Aleksandrom Brankovićem, takodje solistom srpskog ansambla “Kolo” doselila u Adelejd gde pokreće Srpski vokalni ansambl Oplenac.
Koncert je održan pod pokroviteljstvom Mitropolije Australijsko-novozelandske, a sav prihod sa ovog nesvakidašnjeg muzičkog dogadjaja namenjen je Gradjevinskom fondu Koledža Sv. Sava u izgradnji, koledža koji je, kao i pesma Srpskog vokalnog ansambla “Oplenac”, i nada i obećanje opstanka i trajanje srpske zajednice u vremenu i prostoru.
———————————————-
SRPSKI VOKALNI ANSAMBL “OPLENAC”
Umetnički direktor
Aleksandar Branković
Vokalni direktor
Ana Nedeljković-Branković
Članovi
Ratka Hinić, Kosovka Jocić, Milka Balaban, Ljiljana Bulović, Tijana Gosling, Mirjana Marić,
Tijana Marić, Biljana Branković, Zorka Bauk, Vera Bogdanović,
Dragana Klisurić, Ana Nedeljković-Branković, Daco Jurković, Milan Sofranić, Milorad Bukva, Radomir Milojević, Stevo Nikolić, Nedeljko Pajčin, Zoran Lekić,
Branko Uzelac, Aleksandar Branković.
—————————————————————————————–
SRPSKO TRADICIONALNO PEVANJE
Muzika je kod Srba uvek bila nerazdvojni deo svakodnevnog života, i obavezan pratilac svih događaja od značaja i za zajednicu i za pojedinca. Pesme su se razlikovale po kraju u kome su nastale, a tekst i melodija zavisili su od prilike u kojoj se pesma izvodila. Te pesme iz davnina – obredne, svadbene, trudbeničke, uspavanke, ljubavne, patriotske, tužbalice, zavičajne– izvodio bi samo jedan pevač, ili više njih koji pevaju istu melodiju, svi u jedan glas. To je bilo specifično za određene oblasti (npr. Kosovo i Metohiju). Ipak, u narodu je češće bilo zastupljeno pevanje u dva glasa. Po vrsti napeva (melodije) i broju pevača dvoglasno pevanje može se svrstati u dve kategorije: pevanje „na glas“ i pevanje „na bas“.
Prvi termin označava pesme koju peva manja grupa pevača (najčešće 2 ili -3). Oni se trude da što bolje uklope i slože svoje glasove, a pevač koji vodi pesmu nastoji da je obogati i ukrasi– tako što glas spusta ispod ili podiže iznad glavne melodije.
U pesmama „na bas“ ucestvuje više pevača, jedan vodi pesmu izvodeci osnovnu melodiju, a svi ostali ga prate – „basiraju“. Prateći glasovi mu pružaju podršku i dopunjuju pesmu. Ponekad iz tog dvoglasa, može proizići i troglas da se pesma još više obogati. Nerazdvojno povezane sa životom zajednice, pesme u svom izvornom obliku ostale su sačuvane sve do danas, iako su se okolnosti u kojima su izvodjene i njihova namena promenile ili nestale.
One ostaju da uživamo u nihovim estetskim vrednostima i kao deo našeg nasledja koje nas vraća korenima i podseća na to ko smo i odakle potičemo.
Tekst: Mirjana Đukić
Foto: Radivoj Mačković
